de koekjes van LU

Rechts over de brug, op vijf minuten lopen was het congrescentrum La Cité in Nantes waar de beurs Pour l'amour du fil werd gehouden. Velen moeten het gebouw aan de linkerkant hebben gezien met het torentje toen ze zich naar de Dear Jane's haastten. Dit gebouw is de helft van wat eens het enorme fabriekscomplex was van de firma Lu, de koekjesfabriek van het bekende Petit Beurre koekje en van het scholiertje. Zo zag het er uit in vroeger tijden, gezien vanaf het Chateau des Ducs de Nantes. In 1846 begint het verhaal van Lu als Jean Romain Lefèvre zich met zijn vrouw Pauline Isabelle Utile (wat nuttig betekent) vestigt in de Rue Boileau op nummer vijf. Toevalig verbleven wij in Nantes in hotel La Pommeraye dat ook in de rue Boileau gevestigd is, op nummer twee, schuin tegenover nummer vijf. Zowel Lefèvre als Utile kwamen uit Varennes en Argonne. Op die plek in de rue Boileau beginnen zij hun bakkerij die al gauw erg succesvol is. In 1880 hebben ze veertien werknemers in dienst. Als twee jaar later Jean Romain overlijdt neemt hun derde zoon Louis het bedrijf over. Deze vertrekt al snel uit de Rue Boileau en bouwt een fabriek van 2000 m2 in Nantes, aan de Loire. Omdat Louis flinke hervormingen doorvoert: het hele bakproces wordt gemechaniseerd met de modernste stoommachines, groeit het bedrijf flink. In die periode wordt jaarlijks zo'n drie ton koekjes geproduceerd. In die tijd wordt ook het bekende koekje 'Petit Beure' gelanceerd en dat is meteen een groot succes. Nieuw was ook dat het koekje gestempeld werd met de tekst 'LU Petit Beurre Nantes'. In 1888 gaat de fabriek in vlammen op. Vijftien dagen later herstart men het productieproces en begint men opnieuw met het moderniseren van de machines, ditmaal met het oog op de brandveiligheid. Ten tijde van de brand was Louis Lefèvre ook een voor die tijd grote reclamecampagne begonnen om zijn producten nog meer naamsbekendheid te geven. Er kwamen affiches, reclameborden, dozen en blikjes. Uit die tijd stammen ook de eerste afbeeldingen van het bekende jongetje met de rieten mand gevuld met koekjes: 'Le Petit Ecolier'. In 1900 neemt LU deel aan de wereldtentoonstelling in Parijs. Aan de oever van de Seine wordt op korte afstand van de Eiffeltoren een enorm paviljoen gebouwd, 36 meter hoog met als blikvanger een vuurtoren waarvan de top bestaat uit een vierkante koekdoos van LU. Hier te zien op een affiche. Ze winnen er een Grand Prix mee. Een verkleinde replica van het torentje staat in het Chateau des Ducs in Nantes. Het gaat dus voorspoedig met de firma Lefèvre Utile tot aan La Grande Guerre, de eerste wereldoorlog die in 1914 uitbreekt. Op deze spotprent zie je hoe de bevolking van Nantes aankeek tegen deze oorlog. Rechts de Duitse soldaat die de handel om zeep helpt en linksboven de Franse soldaat die probeert te redderen met pijl en boog. De firma LU wordt verplicht om brood te leveren aan de Franse soldaten. Ondertussen probeerde men ook om de fabricage van de eigen LU produkten op gang te houden wat maar moeilijk lukte omdat de grondstoffen schaars waren geworden. Dat er toch nog sprake was van enige koekproduktie bewijst deze transportorder. Tegenwoordig is LU ondergebracht bij Danone, gelukkig wel met behoud van de naam LU. De kleine scholiertjes en de petits beurres zijn nog altijd leverbaar. Ondertussen vragen jullie je misschien af wat koekjes te maken hebben met mijn nuttige en fraaie handwerkjes? Jaren geleden kocht ik in Parijs een patroontje om het bekende koekje van Lu te borduren. Het hangt al jaren geborduurd en wel in mijn keuken. Het patroontje heb ik nog en het mag weg voor vijf euro. Stuur me maar privé een e-mailtje als je er belangstelling voor hebt. Bij mijn geborduurde koekje heb ik nu ook een trommeltje uit Nantes, gekocht in de rue Boileau, niet voor koekjes maar voor een handwerkje, garen of ander fraai of nuttig handwerkgereedschapje.