gisteren kreeg ik de vraag of het patroon van zo'n knottedoek nog ergens te bestellen was.
Ik heb mijn knottedoek gemaakt naar aanleiding van een uitgebreide workshop bij Margreet Beemsterboer.
De workshop maakte gebruik van oude patronen zoals die geborduurd zijn op de weinige bewaard gebleven knottedoeken.
In 1942 schreef Hil Bottema in het boekje "Merklappen, oud en nieuw" de volgende passage bij bovenstaande twee patronen:
"Is daar geen merkwaardige overeenkomst tusschen deze beide figuren? Dezelfde indeeling met de doorgetrokken hoekmotieven, dezelfde "boompjes" en leliebloemen en eenzelfde bouw van het middenste vierkant.
Het op deze bladzijden afgebeelde stamt uit de Zaanstreek en kan tot de West-Friesche volkskunst gerekend worden; het andere maakt de middenversiering uit van een heel mooie 'knottedoek', die nu in het Friesch museum te Leeuwarden wordt bewaard.
nergens anders in ons land vond ik patronen die ook maar eenigszins op deze beide gelijken en men is dus geneigd ze voor kenmerkend Friesch te houden.
Mogen ze dan ook in de beide Frieslanden in allerhand mooi materiaal herleven! Dan zal geschieden wat een 'Mem' die haar twee opgetogen 'famkes' door 't Friesch museum leidde, voorzag toen 't haar opeens duidelijk werd dat men niet alleen naar een museum behoeft te gaan om te bekijken, maar ook om er na te teekenen en die schetsen bruikbaar toe te passen.
Want zoo is het, vraagt U eens toestemming en gaat U in Uw woonplaats of elders eens met dat doel voor oogen naar Museum of Oudheidkamer. "
Hill Bottema voegt er wel aan toe dat er natuurlijk toestemming gevraagd moet worden. Ze adviseert om ruitjespapier en een potlood mee te nemen en eenvoudig een mooi patroon of een gedeelte ervan na te tekenen.
het boekje eindigt met `Laat ons meedeelen en uitdeelen in gul geven en dankbaar ontvangen`
Tegenwoordig zijn er ook veel andere bronnen voorradig waarin we ideeën kunnen opdoen. Te denken valt bijvoorbeeld aan het boek `Merklapmotieven en hun symboliek` geschreven door Alberta Meulenbelt Nieuwburg. In verschillende hoofdstukken zoals Hoekmotieven, Lettermotieven en Vierkant, ster en achthoek kunnen de diverse onderdelen voor een knottedoek bij elkaar gesprokkeld worden.
Ook zijn er een aantal publicaties geweest over de Friese Knottedoek in tijdschriften zoals Le Marquoir (nr 53 printemps 2006) die een artikel publiceerde van Joke Visser met een aantal uitgewerkte patronen en Handwerken zonder Grenzen 1986 nr 2. Dat laatste blad is nog te bestellen bij HzG.
Ook zijn er diverse boeken waarin een knottedoek afgebeeld is zoals in het boek Letter voor Letter van Gieneke Arnolli waarin de knottedoek van Fonger Hommes uit ca 1660 is te zien.
Voor wie echt de kneepjes van het maken van een knottedoek wil leren wijs ik nogmaals op de workshop van Margreet, daar leer je het mooie afwerkrandje en het knopen van de Akertjes maar voor wie zelf aan de slag wil is er genoeg bij elkaar te harken in al die boeken en bladen.
Veel succes
13 opmerkingen:
Mooie log, met mooie uitleg !!
Ik ben ook altijd aan het 'harken', veel oude handwerken bekijken, keer op keer, daar leer je veel van.
Bij de Biblotheek van Merkwaardig is dit boekje te leen.
Ik heb het toendertijd gekopieerd, er staan veel leuke oude patroontjes in.
Alleen vond ik het jammer dat mevr. Bottema ook adviseerde om patronen te verfraaien. Maar dat is ieders eigen keuze.
Wel stimuleerd ze je echt tot het maken van eigen handwerk, mooi hoor !!
marcella, wat heb je toch een boel gegevens in huis over van alles wat met kruissteek en andere te maken heeft, een heel leuk verhaal en de oud hzg ga ik wel bestellen prettig weekend
Mooie uitleg!!
:-))
Hil Bottema heeft prachtige boekjes gemaakt en papierknipsels. Toevallig komt er morgen een papierknipsel van haar op mijn weblog.
@berthi, leuk!
Marcella wat een schitterende knottedoek heb je geborduurd en gehaakt! En nu de patronen ervan. Heel goed, dat die mooie motieven bewaard blijven en evt. op andere dingen toegepast. Het is weer genieten op je log!
ha Ineke!
je schrijft 'gehaakt', bedoel je het kantje langs de hoeken? dat is in dit geval met de naald gemaakt, maar je zou het evengoed kunnen haken met een erg dun haaknaaldje, het effekt zal vermoedelijk niet heel veel anders zijn. leuk dat je er weer even was ;)
Het is prachtig dat jullie die oude patronen nieuw leven geven en dat ze op die manier weer bewaard blijven voor volgende generaties.
Waar je het geduld vandaan haalt is mij een raadsel.
Ja Marcella, ik dacht, dat je de hoekjes en de akertjes gehaakt had, maar zie nu, dat het van die lusjes zijn, die ik vroeger aan jurkjes en bloesjes maakte, waar van die bolknoopjes doorheen moesten piepen. (gefestonneerd?)
Mijn bewondering groeit alleen nog maar!!!:o
inderdaad, van dÃe lusjes, Ineke, en dan een heleboel achter- en op elkaar ;) en de akertjes zijn geknoopt, geen macramé maar losse knoopjes die bij elkaar gebracht worden.
Cornette, ik raad met je mee want ik weet het ook niet, ik heb gewoon geduld voor zulke dingen ;) genen?
Hoi Marcella,
Wat is je knottedoek prachtig geworden! Leuk om op je blog zoveel te lezen hierover, jij spit echt alles uit he? (Behalve de tuin dan...)Het is elke keer een genoegen om te lezen waar je mee bezig bent of gaat doen, ik kom altijd graag bij je op bezoek.
By the way, ik ben bezig het nieuwe cursusprogramma op te zetten voor het NCH, kan er nog niet veel over vertellen, maar wél dat de workshop Knottedoek en Akertjes er weer op komt!
"Ineke, ha, een nieuw cursusprogramma. Ik zal jou de komende tijd dus ook in de gaten moeten houden. misschien zit er voor mij ook weer iets leuks bij.
Er is zoveel te beleven op handwerkgebied, dan jeuken mijn vingers om het `even` te proberen. Ik heb nog een andere beschrijving van akertjes die wil ik ook nog gaag maken, al is het er maar eentje.
Weer leuk om te lezen. Handwerken is soms net een wetenschap.
Een reactie posten